Meta – tập đoàn công nghệ đứng sau Facebook – vừa tạo ra bước đột phá bất ngờ khi ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để phát triển loại bê tông mới, đông cứng nhanh hơn và thân thiện với môi trường hơn. Công nghệ này hứa hẹn mở ra tương lai phát triển xây dựng bền vững, góp phần cắt giảm khí thải CO₂ trên toàn cầu.
Mục lục
AI không chỉ là trợ lý ảo – còn là công cụ tạo đột phá khoa học
Trí tuệ nhân tạo ngày càng được ứng dụng rộng rãi, từ việc tạo ảnh, video chân thực đến hỗ trợ người dùng duyệt web qua các chatbot như ChatGPT hay Gemini. Nhiều người còn sử dụng AI để tra cứu thông tin khi xem truyền hình hoặc tham quan bảo tàng. Tuy nhiên, AI còn có tiềm năng tạo nên các đột phá khoa học thực tiễn.
Trong thời gian gần đây, các nhà nghiên cứu đã dùng AI để:
- Tìm ra phương pháp tiềm năng chữa bệnh mù lòa.
- Phát triển nam châm không chứa đất hiếm cho xe điện.
- Và mới đây nhất: sáng chế loại bê tông đông cứng nhanh, ít phát thải carbon.
Vì sao Meta lại quan tâm đến bê tông?
Có thể khiến nhiều người bất ngờ khi Meta – một công ty công nghệ – lại đầu tư nghiên cứu vật liệu xây dựng như bê tông. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn có lý do:
- Bê tông hiện chiếm khoảng 8% lượng phát thải CO₂ toàn cầu.
- Meta đang xây dựng các trung tâm dữ liệu lớn cho AI, đòi hỏi lượng lớn vật liệu xây dựng.
- Công ty đặt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2030, nên họ cần giải pháp giảm thiểu khí thải trong chính hạ tầng của mình.
Chính vì vậy, việc ứng dụng AI để tạo ra bê tông thân thiện hơn với môi trường là bước đi chiến lược, góp phần quảng bá năng lực của Meta AI trong thế giới thực.
Công cụ AI nào giúp Meta tạo ra loại bê tông mới?
Meta đã phát triển một mô hình AI mã nguồn mở, kết hợp thuật toán tối ưu hóa Bayesian đa mục tiêu chạy trên hai khung nền tảng nội bộ là BoTorch và Ax.
Cách thức hoạt động của AI này:
- Tạo ra công thức bê tông mới dựa trên dữ liệu đầu vào.
- Dự đoán các đặc tính như độ bền, khả năng thi công…
- Kết hợp với các thử nghiệm thực tế trong phòng thí nghiệm để xác minh và tinh chỉnh.
- Từ đó, AI tự học và tối ưu qua từng vòng lặp, giúp rút ngắn thời gian thử nghiệm mà con người mất hàng tháng.
Ứng dụng thực tế: bê tông AI dùng trong trung tâm dữ liệu của Meta
Sau khi hoàn thiện, Meta đã hợp tác với Amrize – một trong những nhà sản xuất xi măng lớn nhất thế giới – để ứng dụng loại bê tông này trong dự án xây dựng trung tâm dữ liệu Rosemount, Minnesota.
Theo Meta, tấm bê tông sử dụng công thức mới đã vượt qua tất cả yêu cầu kỹ thuật, đảm bảo độ bền, khả năng thi công và thân thiện với môi trường.
Điều đáng chú ý, Meta không giữ bí mật công nghệ. Họ đã công bố mã nguồn mở của công cụ AI dùng để phát triển bê tông bền vững, kèm theo tài liệu kỹ thuật hỗ trợ để bất kỳ tổ chức hay công ty nào cũng có thể sử dụng.
AI đang thay đổi cách chúng ta xây dựng tương lai
Sự kết hợp giữa AI và ngành vật liệu xây dựng không còn là chuyện viển vông. Với sự hỗ trợ của AI, Meta đã chứng minh rằng các công nghệ tưởng chừng chỉ dành cho thế giới số vẫn có thể tạo ra giá trị thực, giải quyết bài toán biến đổi khí hậu và tối ưu chi phí xây dựng.
Trong tương lai, các công trình xanh – từ bê tông thông minh đến vật liệu thân thiện – có thể sẽ được tạo ra bằng các thuật toán AI mạnh mẽ như Meta đang phát triển hôm nay.
