Dựa trên tiểu thuyết kinh điển Dune của Frank Herbert, Dune: Hành Tinh Cát (Dune) trở thành một điểm nhấn đặc sắc và độc đáo của điện ảnh. Thành tích tích cực ấy đã trải đường cho Dune 2: Hành Tinh Cát (Dune) ra mắt vào ngày 01.03.2024 sắp tới.
Như đúng tinh thần nguyên tác, cuốn tiểu thuyết đồ sộ bao nhiêu thì bộ phim tầm cỡ bấy nhiêu. Nên nhiều thứ sẽ trở nên mơ hồ. Trước khi đến với phần phim thứ 2, hãy cùng Moveek điểm lại những sự kiện và những gương mặt trọng yếu trong vũ trụ khoa học viễn tưởng khác lạ này. Còn nếu bạn là người mới, thì bài viết này là cẩm nang bạn cần đây!
Mục lục
Hành tinh Arrakis
Sử thi khoa học viễn tưởng diễn ra trên hành tinh Arrakis, hay còn được gọi là Dune – Hành Tinh Cát – chảo lửa chiến tranh của đế chế ngân hà Corino trong đây. Arrakis đúng như biệt danh của nó, khô cằn và khắc nghiệt. Toàn bộ hành tinh là một sa mạc khổng lồ, thiếu sự sống đến mức những dân cư nơi đây cần một bồ đặc biệt liên tục tái chế nước của cơ thể để sống sót.
Tuy nhiên, Arrakis là hành tinh được thèm khát nhất trong đế chế, vì nơi này là mỏ Spice duy nhất trong ngân hà. Kẻ làm chủ được Arrakis là kẻ nắm trong tay đế chế. Ở phần 1, nhà Atreides tiếp quản Arrakis theo lệnh Hoàng Đế Shaddam IV, nhưng đây hóa ra là cái bẫy tinh vi dồn gia tộc này vào chỗ chết.
Spice là gì?
Gọi đầy đủ là Spice melange. Đây là hợp chất chỉ có ở Arrakis và được sử dụng để du hành ngân hà. Đối với một đế chế phủ sóng toàn ngân hà, spice quý giá hơn cả vàng. Đế chế của Shaddam IV sử dụng nó để điều hướng trong không gian, nhưng tác dụng của nó còn lớn hơn, ví như được dùng như một loại thuốc kéo dài tuổi thọ và sức khỏe. Nếu sử dụng dài lâu, mắt của người dùng thường biến chuyển thành màu xanh. Hợp chất này cũng giống với ma túy, dùng nhiều sẽ gây nghiện.
Khai thác Spice là công việc nguy hiểm nhất trên Arrakis. Sa mạc rộng lớn nơi đây là nhà của loài giun cát khổng lồ đến mức có thể nuốt chửng một công trình khai thác lớn như một nhà máy. Và chúng cực kỳ nhạy cảm với rung động nhỏ nhất trên bề mặt sa mạc. Tuy nhiên, đối với các Fremen, họ đã tập cưỡi loài vật này để di chuyển nhanh hơn trên biển cát nóng bỏng.
Nhà Atreides
Gia tộc Atreides giữ chức công tước, phụng sự dưới trướng Shaddam IV và là một gia tộc hùng mạnh đến nỗi khiến Shaddam IV cảm thấy bị đe dọa. Nên Hoàng đế đã thông đồng với Nam tước Harkonen để tận diệt Atreides. Ban đầu, quê nhà của các Atreides là hành tinh Caladan với đồng cỏ và biển cả. Dưới lệnh của hoàng đế, họ đến Arrakis để khai thác Spice.
Người đứng đầu gia tộc là Công tước Leto Atreides quá cố, cha của nhân vật chính Paul Atreides của chúng ta. Paul là người con trai duy nhất của Leto và Jessica (Ferguson) – một Bene Gesserit.
Atreides có nhiều người hầu trung thành như Thufir Hawat (Stephen McKinley Henderson) và Gurney Halleck (Josh Brolin), những người đã dạy kèm cho Paul nhiều kỹ năng và kỹ thuật khác nhau. Một nửa trong số đó đã chết khi Atreides bị tấn công. Riêng Gurney vẫn sống và lang bạc.
Ở phần 1, nhà Atreides tử thủ thất bại. Leto và nhiều cận thần hi sinh. Với cái chết của cha, Paul trở thành Công tước lưu vong của gia tộc. Gurney và Paul sẽ hội ngộ trong Dune 2: Hành Tinh Cát.
Paul Atreides
Sau sự sụp đổ của nhà Atreides, Paul và mẹ là hai thành viên cuối cùng của dòng máu Atreides – ba nếu bạn tính luôn người con mà Jessica đang mang trong mình. Paul thành quả từ tình yêu giữa Leto và Jessica, nhưng lại là đứa trẻ ngoài mong muốn đối với hội Bene Gesserit.
Theo cha mẹ đến Arrakis, Paul chứng kiến gia tộc mình bị phản bội và hủy diệt. Thoát cửa tử nhờ sự hy sinh của các cận thần, Paul thề sẽ báo thù không chỉ nhà Harkonen, mà còn muốn lật đổ kẻ đứng đầu đế chế. Paul đã chứng tỏ bản thân để được chấp nhận vào bộ tộc Fremen của Arrakis, từ đó, công tước trẻ tập hợp lực lượng trên hành tinh, chờ ngày phụ thù. Còn các Fremen lẫn Bene Gesserit đều tin rằng, Paul là “người được chọn” họ đã chờ đợi bấy lâu.
Nhà Harkonnen
Nếu Atreides là anh hùng của Dune, thì Harkonnen chắc chắn là phe phản diện. Đến từ hành tinh Giedi Prime, một hành tinh bị công nghiệp hóa trầm trọng đến mức hầu như toàn bộ thảm thực vật và cây xanh đã biến mất, Harkonnen là một nhóm người tàn bạo và mạnh mẽ, thù hằn Atreides, và tham lam vô độ.
Ở phần 1, Harkonnen đã thành công chiếm đoạt Arrakis sau một cuộc tấn công vũ trang, dẫn đến cái chết của Leto Atreides.
Nam tước Vladimir Harkonnen là một trong những phản diện nguy hiểm nhất mà Paul sẽ đối mặt. Nham hiểm và tàn ác, vẻ ngoài của hắn cũng phản ánh bản tính quái vật trong mình. Đây cũng là gia tộc sở hữu đội quân hùng mạnh, nhưng điều đó chẳng đáng sợ bằng đứa cháu trai Feyd-Rautha (Austin Butler).
Feyd-Rautha được mô tả là một con quái thú không có tính người, với mục đích duy nhất là giết chóc và truy cùng diệt tận Paul Atreides. Trong Dune 2: Hành Tinh Cát, Freyd-Rautha là chướng ngại cuối cùng mà Paul phải vượt qua để chạm tay đến chiến thắng.
Fremen
Người Fremen là dân tộc bản địa của Arrakis, sống trong ách áp bức nặng nề và khắc nghiệt của Harkonnen. Bất chấp sự khốn khó, các Fremen nếu trỗi dậy sẽ là một thế lực có thể khiến đế chế của Shaddam IV lung lay.
Sau cái chết của Công tước Leto, Paul và mẹ đã được các Fremen chào đón và chấp nhận. Hòa mình vào văn hóa Fremen đã giúp Paul đoàn kết dân tộc này và trỗi dậy chống lại những kẻ đã âm mưu hủy hoại gia tộc anh. Những người Fremen chính mà chúng ta gặp ở Dune là Stilgar (Javier Bardem) và Chani (Zendaya), người yêu của Paul.
Do tiếp xúc lâu dài với Spice, các Fremen đã bị đột biến khiến họ có đôi mắt xanh hoàn toàn. Người Fremen gọi sự biến đổi này là ‘Đôi mắt của Ibad’. Họ cũng coi giun cát như những nhân vật thần thánh và trân trọng lời tiên tri rằng một vị cứu tinh – hay “Muad’Dib” – sẽ đến và giải phóng họ khỏi xiềng xích nô lệ. Và họ tin rằng Paul là hình mẫu thần thánh ấy.
Chính vì thế, Dune 2: Hành Tinh Cát sắp tới không chỉ khắc họa tầm quan trọng của Fremen trong trận kháng chiến, mà còn đưa ra câu trả lời cho bí ẩn liệu Paul có phải là Đấng cứu thế mà câu chuyện đã bồi đắp hay không.
Toan tính của hội Bene Gesserit
Nền chính trị của đế chế vốn rất phức tạp. Bên cạnh hoàng quyền do Shaddam IV đứng đầu, giáo phái Bene Gesserit toàn nữ nằm trong số các phe phái quyền lực, bí ẩn lẫn rùng rợn nhất trong tất cả các thần thoại về Dune. Hội nhóm chỉ kết nạp nữ giới, thường được một số người gọi là “phù thủy”, được huấn luyện tinh thần đặc biệt để điều khiển người khác chỉ với giọng nói.
Các thành viên Bene Gesserit có tuổi thọ rất cao và thường được ám chỉ có thể nhìn thấy tương lai và “sự thật” chân chính. Họ cũng có khả năng “lựa chọn” giới tính của con mình. Nói đúng hơn là kiểm soát các điều kiện để sinh ra bé trai hoặc bé gái – một khả năng đã giúp hội nhóm này thực hiện kế hoạch ưu sinh điên rồ kéo dài hàng thế kỷ cho đến khi Paul xuất hiện.
Jessica đã phản lại giáo hội vì tình yêu với Leto và sinh cho ông một người con trai, thay vì tuân theo mệnh lệnh của Bene Gesserit là đem một bé gái mang dòng máu Atreides đến thế giới. Đứa bé gái sẽ một ngày nào đó sẽ lấy cháu trai của nhà Harkonnen để giúp giáo phái tiến gần đến giấc mơ kiểm soát được Đấng cứu thế mà họ gọi là Kwisatz Haderach.
Do có mẹ là một Bene Gesserit tài năng, Paul được mẹ dạy cho những khả năng điều khiển người khác mà bà đã sử dụng trong Dune để cứu hai mẹ con đúng lúc cận kề cái chết. Việc Paul học được kỹ thuật ấy khiến giáo hội nghi ngờ vận mệnh của anh và ngầm lên kế hoạch bí ẩn nào đó vẫn chưa được tiết lộ.
Những Bene Gesserit cần sự chú ý của chúng ta trong Dune 2: Hành Tinh Cát là Mẹ Bề Trên Gaius Helen Mohiam (Charlotte Rampling) và Margot Fenring do nữ diễn viên người Pháp Lea Seydoux thủ vai.
Hoàng đế Shaddam IV
Đối với Paul, thế lực của Shaddam có thể nói là phe cánh cứng rắn và tàn nhẫn nhất trong Dune, kể cả khi so sánh với Harkonnen. Mặc dù chỉ huy một lực lượng chiến đấu tinh nhuệ gồm những siêu chiến binh bất bại gọi là Sardaukar, Shaddam lại chơi trò ném đá giấu tay.
Hoàng đế đã vạch ra kế hoạch loại trừ Atreides bằng cách giao quyền kiểm soát và khai thác spice trên Arrakis cho Leto nhằm đào sâu mối mâu thuẫn giữa họ và Harkonnen, đồng thời thúc đẩy dã tâm và lòng hận thù đã có từ trước của Vladimir.
Hậu quả là Harkonnen dùng vũ lực để chiếm quyền và xóa bỏ Atreides khỏi lịch sử. Song, hắn đã không thành công khi Paul và mẹ chạy thoát. Nhưng toan tính của ông ta đã kịp mở ra một giai đoạn đẫm máu cho đế chế.
Đến Dune 2: Hành Tinh Cát, Shaddam IV (Christopher Walken) sẽ trực tiếp đối mặt với Paul và dã tâm lật đổ ngai vàng của công tước trẻ tuổi. Bên cạnh đó, Công chúa Irulan do Florence Pugh thủ vai cũng đóng một vai trò trọng yếu trong phim. Đế chế của Corino có thể trường tồn hay suy vong bỗng nhiên phụ thuộc vào người con gái này.
Sau bi kịch ở phần 1, Paul và mẹ tạm thời lẩn trốn sự truy sát của Harkonnen lẫn Shaddam trong sa mạc vô tận trên Arrakis. Mối thù diệt tộc vẫn còn đó, thôi thúc Paul trở thành Đấng cứu thế trong huyền thoại Fremen và tập hợp một lực lượng có thể khiến ngân hà đổi chủ.
Dune 2: Hành Tinh Cát khởi chiếu toàn quốc vào ngày 01.03.2024. Xem lịch chiếu của tất cả cụm rạp trên toàn quốc tại web Moveek và mua vé xem phim vô cùng tiện lợi không cần đăng ký phức tạp.
