Cuộc cạnh tranh giữa ChatGPT và Gemini trong lĩnh vực giáo dục AI đang trở nên quyết liệt hơn bao giờ hết. OpenAI và Google không chỉ cung cấp câu trả lời tự động mà còn tập trung phát triển các chế độ học tập tương tác, giúp người học chủ động tư duy thay vì phụ thuộc vào máy. Trong đó, Study Mode của ChatGPT và Guided Learning của Gemini là hai đại diện nổi bật, đều áp dụng phương pháp Socrates nhưng có những điểm khác biệt đáng chú ý.
Mục lục
ChatGPT Study Mode – Học bằng cách tự tìm ra đáp án
Study Mode của ChatGPT, ra mắt ngày 29/7, thay đổi cách AI hỗ trợ học tập. Thay vì đưa đáp án trực tiếp, ChatGPT sẽ đặt câu hỏi dẫn dắt, gợi mở từng bước để người học tự suy luận. Ví dụ, khi gặp bài toán cấp số cộng, thay vì tính toán và trả kết quả, AI sẽ hỏi người dùng có nhớ công thức hay không, sau đó hướng dẫn áp dụng từng bước cho đến khi ra đáp án. Cách làm này vừa giúp người học rèn tư duy, vừa giảm nguy cơ học thụ động.
Gemini Guided Learning – Trải nghiệm học tập đa phương tiện
Ngày 6/8, Google ra mắt Guided Learning cho Gemini, cũng dựa trên phương pháp Socrates nhưng bổ sung nhiều yếu tố trực quan. Ngoài việc đặt câu hỏi và phân tích theo trình độ người học, Gemini còn dùng hình ảnh, sơ đồ, video và câu đố tương tác. Điều này tạo trải nghiệm sinh động hơn, đặc biệt hữu ích cho những người học theo hướng trực quan hoặc thích thử thách bản thân bằng nhiều dạng nội dung khác nhau.
Khác biệt về hệ sinh thái và khả năng mở rộng
ChatGPT hiện là nền tảng AI tạo sinh có lượng người dùng lớn nhất toàn cầu, nên Study Mode dễ tiếp cận và nhanh chóng phổ biến. Tuy nhiên, Google lại có lợi thế về hệ sinh thái, kết hợp Guided Learning với các công cụ như NotebookLM và Gemini for Education. Điều này cho phép giáo viên, học sinh hoặc người học độc lập tạo bài giảng, đề kiểm tra và tài liệu mô phỏng, đồng thời tích hợp hình ảnh, video, âm thanh trực tiếp vào quá trình học.
Triết lý và chiến lược của ChatGPT và Gemini
OpenAI coi giáo dục là chìa khóa để AI mang lại lợi ích cho toàn nhân loại. Việc bổ sung Study Mode phù hợp với mục tiêu biến AI từ “công cụ gian lận” thành “người bạn đồng hành” trong học tập. Về phía Google, CEO Sundar Pichai nhấn mạnh mong muốn mở ra cơ hội giáo dục thông qua công nghệ tiên tiến, đầu tư mạnh vào các chương trình thu hẹp khoảng cách tiếp cận và phát triển AI giáo dục từ nhiều năm trước.
Thách thức chung của cả hai chế độ học tập
Dù hướng tới nâng cao tư duy, cả Study Mode và Guided Learning đều đối mặt với một vấn đề: người học thiếu động lực có thể tắt chế độ này và quay lại xem đáp án trực tiếp. Điều đó khiến tiềm năng trở thành “gia sư AI” bị hạn chế nếu không gắn liền với ý thức học tập nghiêm túc.
Kết luận
Study Mode của ChatGPT và Guided Learning của Gemini đều đại diện cho xu hướng AI giáo dục lấy người học làm trung tâm, thúc đẩy tương tác và tư duy phản biện. ChatGPT nổi bật ở cộng đồng người dùng rộng và tốc độ triển khai, trong khi Gemini mạnh về nội dung đa phương tiện và tích hợp hệ sinh thái giáo dục. Sự cạnh tranh này hứa hẹn tiếp tục thúc đẩy đổi mới, mang lại nhiều công cụ học tập cá nhân hóa hơn trong tương lai.
