Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng được sử dụng phổ biến trong giáo dục, OpenAI đã chính thức triển khai chế độ học tập (study mode) dành riêng cho người dùng ChatGPT. Tính năng này nhằm mục tiêu hướng dẫn sinh viên và học sinh tiếp cận kiến thức một cách có trách nhiệm, thay vì lạm dụng công nghệ để gian lận học thuật.
Mục lục
Chế độ học tập – công cụ AI cho học đường hiện đại
Chế độ học tập là tính năng mới tích hợp trong phần công cụ của ChatGPT. Khác với việc cung cấp ngay đáp án hay bài làm hoàn chỉnh, chế độ này đóng vai trò như một người hướng dẫn, dẫn dắt người học qua từng bước để hiểu sâu hơn về vấn đề. Từ đó, người dùng không chỉ hoàn thành nhiệm vụ học tập mà còn thật sự nắm vững kiến thức.
Chế độ này cũng có khả năng điều chỉnh theo trình độ và mục tiêu học tập cá nhân, nhờ vào việc phân tích tương tác của người dùng. Ngoài ra, tính năng xử lý hình ảnh cho phép học sinh tải lên đề bài, tài liệu, hoặc ảnh chụp đề thi cũ để được hướng dẫn giải theo từng bước cụ thể.
Các tính năng nổi bật của chế độ học tập ChatGPT
1. Dẫn dắt tư duy qua câu hỏi ngược
Thay vì trả lời trực tiếp, ChatGPT sẽ đặt lại câu hỏi như “Bạn nghĩ vì sao lại như vậy?”, “Còn cách nào khác để giải không?”, giúp người học tư duy phản biện và khám phá kiến thức.
2. Chia nhỏ kiến thức thành phần dễ tiếp cận
Tính năng “scaffolding” giúp chia bài học thành từng bước, từng phần nhỏ để người học không bị quá tải, đồng thời dễ tiếp thu hơn.
3. Cá nhân hóa theo phong cách học
ChatGPT nhớ cách bạn học, mức độ hiện tại của bạn, từ đó điều chỉnh cách giải thích – có thể đơn giản hóa, nâng cao hoặc ví dụ hóa tùy theo yêu cầu.
4. Giải thích đa phong cách
Bạn có thể yêu cầu ChatGPT giải thích một khái niệm như thể đang nói chuyện với học sinh lớp 5, chuyên gia ngành kỹ thuật, hay qua ví dụ đời sống – giúp hiểu sâu và đa chiều hơn.
5. Đóng vai để học tương tác
Tính năng nhập vai giúp học sinh tưởng tượng bối cảnh sống động: ví dụ ChatGPT đóng vai Napoleon, Einstein hay một lập trình viên để giải thích vấn đề từ góc nhìn của họ.
6. Tạo câu hỏi kiểm tra và quiz cá nhân
Bạn có thể yêu cầu ChatGPT đưa ra 5 câu hỏi trắc nghiệm về chủ đề đã học, hoặc tạo flashcard tự ôn tập kiến thức.
7. Có thể bật hoặc tắt tùy mục tiêu học
Khi bạn cần câu trả lời nhanh, có thể tắt chế độ học tập để ChatGPT trở về chế độ phản hồi thông thường – linh hoạt cho nhiều mục đích sử dụng.
Ứng dụng thực tế của chế độ học tập ChatGPT
Chế độ học tập của ChatGPT không chỉ phù hợp với học sinh mà còn mở ra nhiều khả năng ứng dụng đa dạng cho người học ở mọi trình độ. Với học sinh trung học, tính năng này giúp giải bài toán theo từng bước cụ thể, đồng thời đặt câu hỏi ngược để người học tự tư duy lại lời giải, thay vì chỉ tiếp nhận đáp án một chiều. Đối với sinh viên ngành công nghệ thông tin, ChatGPT có thể phân tích đoạn mã bị lỗi và đưa ra gợi ý sửa phù hợp với mức độ hiện tại, giúp người học hiểu vấn đề thay vì sao chép lời giải.
Người học ngôn ngữ có thể tận dụng chế độ nhập vai để ChatGPT đóng vai bạn học, thực hành đối thoại hoặc kiểm tra từ vựng một cách sinh động, tăng khả năng ghi nhớ và sử dụng ngôn ngữ thực tế. Bên cạnh đó, giáo viên có thể ứng dụng ChatGPT trong việc soạn giáo án, tạo bộ câu hỏi kiểm tra, hoặc hướng dẫn học sinh theo phong cách phản biện, từ đó xây dựng một môi trường học chủ động và sáng tạo hơn.
Kết luận
Chế độ học tập của ChatGPT là một phần trong nỗ lực dài hạn nhằm xây dựng cách sử dụng AI an toàn, có trách nhiệm và hiệu quả trong lĩnh vực giáo dục. Thay vì ngăn cấm, giải pháp này khuyến khích học sinh sử dụng AI như một công cụ học tập chủ động và sáng tạo – từ đó chuẩn bị tốt hơn cho hành trang tri thức trong thời đại số.
