Ngày càng nhiều người dùng Internet, đặc biệt là giới trẻ, chuyển sang sử dụng chatbot AI như ChatGPT để theo dõi tin tức hàng ngày nhờ tính tiện lợi và cá nhân hóa.
Mục lục
Sự trỗi dậy của ChatGPT trong việc cập nhật tin tức
Trong báo cáo thường niên do Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters (RISJ) công bố ngày 17/6, lần đầu tiên ghi nhận một xu hướng đáng chú ý: chatbot AI tạo sinh đang trở thành công cụ phổ biến để người dùng theo dõi tin tức, đặc biệt là trong giới trẻ.
Báo cáo được RISJ phối hợp với Đại học Oxford thực hiện trên quy mô 97.000 người tại 48 quốc gia. Kết quả cho thấy 7% người tham gia khảo sát sử dụng AI để tìm tin tức, với tỷ lệ này cao hơn ở người trẻ: 12% trong nhóm dưới 35 tuổi và 15% ở nhóm dưới 25 tuổi.
Điều này phản ánh sự chuyển dịch hành vi rõ nét trong việc tiếp cận thông tin – từ việc đọc báo truyền thống, tìm kiếm qua Google, đến sử dụng chatbot AI như ChatGPT, Gemini và Llama.
Chatbot AI được dùng để tóm tắt, dịch và đề xuất tin tức
Theo khảo sát, các hoạt động phổ biến nhất khi sử dụng AI để cập nhật tin tức bao gồm:
- Tóm tắt nội dung báo chí: chiếm 27%
- Dịch tin tức sang ngôn ngữ người dùng: 24%
- Đề xuất bài viết liên quan: 21%
- Trả lời các câu hỏi về sự kiện đang diễn ra: gần 20%
Người dùng đánh giá chatbot cung cấp nội dung mang tính cá nhân hóa cao, tiện lợi và dễ tiếp cận, đặc biệt là khi không có thời gian đọc toàn bộ một bài báo.
Mối lo về độ chính xác và minh bạch của tin tức từ AI
Dù được sử dụng rộng rãi, nhiều người vẫn không hoàn toàn tin tưởng vào thông tin mà chatbot AI cung cấp. Lý do là các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT, Gemini hay Llama đôi khi gặp hiện tượng “ảo giác” – tức tạo ra thông tin có vẻ hợp lý nhưng không chính xác.
Các LLM được huấn luyện trên lượng dữ liệu khổng lồ từ web, văn bản và video, bao gồm cả tin tức. Tuy nhiên, vì không được cập nhật thời gian thực và thiếu khả năng kiểm chứng nguồn, nên đôi khi chatbot cung cấp nội dung thiếu minh bạch hoặc sai lệch.
AI thay đổi cách người dùng tiếp cận thông tin
Không chỉ ảnh hưởng đến việc tiếp cận tin tức, chatbot AI còn đang làm giảm lượng truy cập trực tiếp vào các trang web. Theo thống kê từ Similarweb, tìm kiếm bằng AI đã thay thế khoảng 10% lượng truy cập từ các công cụ tìm kiếm truyền thống.
Các nền tảng như ChatGPT, Perplexity và Gemini ngày càng được người dùng ưu tiên thay vì Google Search, cả trên máy tính và thiết bị di động.
Đáng chú ý, chính Google cũng đang tích hợp tính năng AI Overview – hiển thị tóm tắt nội dung bằng AI ngay đầu kết quả tìm kiếm. Điều này giúp người dùng có thông tin nhanh, nhưng đồng thời làm giảm lượt click vào các website gốc.
