Ngày 31 tháng 8 năm 1999 đánh dấu một cột mốc lịch sử trong ngành công nghệ đồ họa khi NVIDIA công bố GeForce 256, được phát hành chính thức vào ngày 11 tháng 10 cùng năm. Với danh hiệu “GPU đầu tiên trên thế giới”, GeForce 256 đã định hình lại tương lai của đồ họa máy tính và trở thành một biểu tượng không thể thiếu trong lòng những người đam mê công nghệ.
Thế nào là một GPU?
GPU, hay Graphics Processing Unit, là bộ xử lý chuyên dụng trong card đồ họa, chịu trách nhiệm xử lý và hiển thị hình ảnh. Trước khi GeForce 256 ra đời, các phép tính đồ họa như chuyển đổi và chiếu sáng (Transform & Lighting – T&L) chủ yếu được xử lý bởi CPU hoặc yêu cầu phần cứng chuyên dụng. Tuy nhiên, với GeForce 256, NVIDIA đã tiên phong trong việc tích hợp các tính năng này trực tiếp vào GPU, mở ra một kỷ nguyên mới về hiệu suất và hiệu quả.
Cách mạng hóa ngành công nghiệp
Sự đổi mới này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn nâng cao hiệu suất đáng kể so với các bộ tăng tốc 3D truyền thống. Việc chuyển giao T&L sang GPU giúp NVIDIA vượt qua các đối thủ cạnh tranh và trở thành người dẫn đầu với phần mềm tối ưu hóa cho công nghệ mới này.
Thông số kỹ thuật ấn tượng
GeForce 256 sử dụng bộ nhớ SDR và sau đó đã được nâng cấp để hỗ trợ DDR. Nó tương thích với DirectX 7.0 và là người kế nhiệm của dòng RIVA TNT2. Chip này có khả năng xử lý lên tới 10 triệu đa giác mỗi giây, với 23 triệu transistor – con số rất khiêm tốn so với GPU hàng đầu hiện nay, GeForce RTX 4090, có tới hàng tỷ transistor. Trong suốt 25 năm qua, số lượng transistor trong GPU đã tăng 3.300 lần, và kích thước bộ nhớ đã tăng lên tới 768.000 lần.
Cuộc chiến cạnh tranh và phát triển
Tại thời điểm ra mắt, NVIDIA phải đối mặt với 35 đối thủ cạnh tranh. Theo lời đồng sáng lập Chris Malachowsky, trong số đó, chỉ có AMD tồn tại sau những cuộc cạnh tranh khốc liệt. Ngày nay, thị trường GPU đã mở rộng hơn bao giờ hết với sự cạnh tranh không chỉ từ NVIDIA và AMD, mà còn từ Intel và Qualcomm, tất cả đều nỗ lực phát triển các kiến trúc tiên tiến cho nhiều ứng dụng khác nhau.
Sự tiến bộ không ngừng
Kể từ GeForce 256, GPU đã trải qua sự phát triển vượt bậc với nhiều tính năng mạnh mẽ như phần cứng mã hóa video, các đơn vị ray tracing chuyên dụng và lõi tensor. Những công nghệ này đóng vai trò thiết yếu trong nhiều lĩnh vực từ game, mô phỏng, render, truyền phát đám mây cho đến tính toán và gần đây là trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, để đạt được hiệu suất như vậy, card đồ họa hiện nay cần tiêu thụ nhiều điện năng gấp 9 lần và có giá thành cao gấp 4 lần so với thời kỳ đầu.
Sinh nhật 25 năm của GeForce 256 không chỉ là một dịp để kỷ niệm mà còn là một lời nhắc nhở về sự phát triển và tiến bộ của công nghệ đồ họa. GeForce 256 đã đặt nền móng cho những đổi mới không ngừng trong lĩnh vực này và chắc chắn rằng hành trình này sẽ còn tiếp diễn với những bước tiến ấn tượng hơn trong tương lai.
