Cuộc đua AI toàn cầu ngày càng nóng hơn khi Meta – công ty mẹ của Facebook – được cho là đang đàm phán để đầu tư hơn 10 tỷ USD vào Scale AI, một startup chuyên cung cấp dữ liệu huấn luyện cho các mô hình trí tuệ nhân tạo. Nếu thành hiện thực, đây sẽ là một trong những thương vụ lớn nhất lịch sử ngành công nghệ, mở ra hàng loạt thay đổi trong cục diện AI thế giới.
Mục lục
Meta chuẩn bị rót vốn khủng vào Scale AI
Thông tin từ nhiều nguồn cho biết Meta đang lên kế hoạch rót hơn 10 tỷ USD vào Scale AI. Thương vụ không chỉ đánh dấu khoản đầu tư lớn nhất của Meta vào lĩnh vực AI mà còn được giới công nghệ ví như cú “all-in” để giải bài toán dữ liệu – một trong những yếu tố quan trọng nhất trong huấn luyện mô hình ngôn ngữ lớn.
Scale AI là ai trong cuộc chơi trí tuệ nhân tạo?
Scale AI được sáng lập bởi Alexandr Wang – người từng bỏ học MIT để khởi nghiệp ở tuổi 19. Startup này chuyên cung cấp dữ liệu đã được gắn nhãn, đóng vai trò nền tảng cho quá trình huấn luyện AI của các ông lớn như OpenAI, Microsoft và có thể sắp tới là Meta.
Nếu AI là một đứa trẻ đang học nói, thì Scale AI chính là người thầy dạy từng từ vựng bằng cách gắn nhãn cho ảnh, video, văn bản. Việc này đòi hỏi quy mô lao động lớn, chủ yếu là cộng tác viên xử lý dữ liệu thủ công – yếu tố từng khiến Scale AI vướng vào điều tra của Bộ Lao động Mỹ vì nghi ngờ phân loại lao động sai quy định.
Lý do Meta chọn Scale AI
Meta hiện đang phát triển dòng mô hình mã nguồn mở Llama với tham vọng cạnh tranh cùng OpenAI và Google. Tuy nhiên, điểm yếu lớn nhất của Meta là thiếu dữ liệu chất lượng cao để huấn luyện các mô hình này. Việc đầu tư vào Scale AI không chỉ là mua công nghệ, mà là mua quyền truy cập vào một kho dữ liệu đã gắn nhãn khổng lồ – thứ mà Meta đang thiếu.
Ngoài ra, Scale AI cũng đang phát triển Defense Llama – một mô hình AI dùng cho quốc phòng, được xây dựng dựa trên Llama 3 của Meta. Điều này tạo ra kết nối chiến lược sâu hơn giữa hai công ty và mở đường cho Meta bước vào thị trường AI quân sự.
Thương vụ mang tính chiến lược lâu dài
Đầu tư vào Scale AI không chỉ giúp Meta tăng tốc phát triển mô hình ngôn ngữ, mà còn giữ chân một đối tác quan trọng khỏi tay các đối thủ như Amazon hay Apple. Đây còn là bước đi khẳng định vị thế của Meta trong cộng đồng AI mã nguồn mở, xây dựng một hệ sinh thái sử dụng Llama rộng lớn và bền vững hơn.
Với nguồn dữ liệu từ Scale AI, Meta có thể thu hẹp khoảng cách với các đối thủ đang nắm thế mạnh dữ liệu như OpenAI và Google, đồng thời giảm phụ thuộc vào dữ liệu bên ngoài trong tương lai.
Thương vụ này liệu có đáng giá 10 tỷ USD?
Dù thương vụ này mở ra nhiều cơ hội, không ít chuyên gia tỏ ra hoài nghi. Một số ý kiến cho rằng Scale AI vẫn phụ thuộc quá nhiều vào lao động thủ công giá rẻ và chưa chứng minh được năng lực tự động hóa quy mô lớn – điều kiện cần nếu muốn huấn luyện các mô hình AI thế hệ tiếp theo.
Meta cũng đang trong quá trình cắt giảm chi phí nội bộ, nên việc chi hàng chục tỷ USD cho một startup gắn nhãn dữ liệu có thể gây mâu thuẫn nội bộ và tạo áp lực lớn cho các nhóm nghiên cứu khác.
Nếu AI là tương lai, thì dữ liệu chính là nhiên liệu để vận hành nó. Thương vụ giữa Meta và Scale AI, nếu thành hiện thực, sẽ không chỉ là giao dịch tài chính mà là một bước ngoặt chiến lược. Meta không chỉ mua một công ty, mà đang mua hy vọng và lợi thế trong cuộc đua AI toàn cầu – nơi không còn đơn thuần là chuyện ai có mô hình mạnh hơn, mà là ai sở hữu được dữ liệu chất lượng cao, nhanh và rẻ hơn.
